• +48 661 858 246
  • info@herbavis.pl
  • Zaloguj
  • Rejestracja
  • cz flag pl flag
logo herbavis
  • menu icon Produkty
    • menu icon Herbaty
    • menu icon Tabletki
    • menu icon Kapsułki
    • menu icon W proszku
    • menu icon W płynie
    • menu icon Dla Dzieci
    • menu icon Suplementy diety
    • menu icon Zioła peruwiańskie
    • menu icon Zioła ajurwedyjskie
    • menu icon Produkty z Czech
    • menu icon Kosmetyki naturalne
    • menu icon Inne zioła
    • menu icon Zniżki i promocje
    • menu icon Wszystkie produkty
  • menu icon Wskazania
  • menu icon Smocza krew
  • menu icon Promocje
  • menu icon Info
    • menu icon O nas
    • menu icon Częste pytania
    • menu icon HerbiKlub
    • menu icon Baza wiedzy
    • menu icon Przewodnik zakupów
      • menu icon Przewodnik zakupów
      • menu icon Sposób Dostawy
      • menu icon Sposób Płatności
      • menu icon Warunki handlowe
      • menu icon Reklamacja
    • menu icon Kontakt
    • menu icon Strona główna
  • menu icon Dla Dzieci
Koszyk
0 zł

Dziewanna – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania.

  • Strona główna
  • Blog Herbavisu
  • Dziewanna – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania.
News

Dziewanna – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania.

  • 24 Říjen, 2022

Dziewanna – co to za roślina?

Dziewanna (łac. Verbascum L.) to roślina wielokwiatowa należąca do rodziny trędownikowatych. Ze względu na charakterystyczne, żółte kwiaty nazywana jest ona „świecą królewską”. Pierwsze wzmianki na temat stosowania dziewanny w ziołolecznictwie pochodzą jeszcze z pierwszego wieku naszej ery, kiedy to grecki lekarz Dioskurydes wykorzystywał tę piękną roślinę określaną jako Flego lub Fluma m.in. do leczenia chorób płuc, dolegliwości oczu, bólu zębów, kaszlu i anginy. Co ciekawe, niegdyś dziewanna nazywana była również „laską św. Piotra”, ponieważ była ona święcona wraz z wieloma innymi ziołami 15 sierpnia, w święto Matki Boskiej Zielnej. Wyjątkowe właściwości dziewanny wykorzystywali również wielcy ojcowie medycyny – Hipokrates oraz Paracelsus, jak również Hildegarda z Bingen, która wykorzystywała ją w swoim zielniku.

Zgodnie ze starożytnymi wierzeniami dziewanna miała odstraszać złe duchy i wspierać walkę z demonami. W średniowieczu wiedźmy stosowały tę roślinę do tworzenia miłosnych eliksirów, a także do rzucania zaklęć. Z czasem dziewanna dotarła również na obszary Ameryki Północnej. Na wczesnych etapach kolonizacji Nowego Świata rdzenni mieszkańcy tych terenów, Nawahowie, łączyli ją z tytoniem i palili w formie skrętu. Tak stworzony papieros miał im pomóc w leczeniu chorób psychicznych, a także w oczyszczaniu umysłu z negatywnych myśli.

Dziś dziewanna uważana jest za niezwykle cenny surowiec leczniczy, który stosowany jest w fitoterapii zarówno w formie zewnętrznej, jak i w postaci preparatów doustnych. Chociaż jej działanie jest skupione przede wszystkim na leczeniu dolegliwości górnych dróg oddechowych, to wciąż poznajemy jej kolejne wyjątkowe możliwości terapeutyczne.

Gdzie rośnie dziewanna?

Wiele osób zapewne nie raz słyszało znane przysłowie: „gdzie rośnie dziewanna, tam uboga panna”. Znaczenie tych słów jest związane z miejscami, w których występuje dziewanna. Otóż roślina ta rośnie głównie na ugorach i nieużytkach. W warunkach naturalnych dziewannę możemy spotkać przede wszystkim w krajach o umiarkowanym klimacie (europejskich i azjatyckich). Znajdziemy ją również w krajach północnej Afryki, a także na obszarze wyżyn Afryki Wschodniej. Kwiaty dziewanny zasiedlają nasłonecznione, otwarte i suche miejsca, w tym przede wszystkim obszary skaliste i piaszczyste. Możemy je spotkać zarówno na łąkach i przydrożnych ścieżkach, jak i w ogrodach działkowych.

Jak wygląda dziewanna pospolita?

Dziewanna jest rośliną dwuletnią, która w zależności od rodzaju i podłoża może osiągać nawet do 3 metrów wysokości. Wyróżnia ją charakterystyczna, strzelista budowa, której głównym elementem jest trzon z malutkimi, żółtymi kwiatami pokrytymi pyłkiem. Dziewanna jest uważana za jedną z najbardziej miododajnych roślin, których kwiaty są rozłożyste i lekko dzwonkowate. Liście dziewanny mają eliptyczny kształt i faliste brzegi. W dotyku są one delikatnie omszałe i pokryte niewielkim owłosieniem. Owoce dziewanny występują w formie torebki rozdzielającej się na dwie części wypełnione drobnymi nasionkami.

Odmiany dziewanny:

Dziewanna jest najbardziej zróżnicowaną gatunkowo rośliną w obrębie rodziny trędownikowatych, która występuje w naturze w około 320-360 różnych odmianach. W samej Turcji rośnie aż 230 gatunków dziewanny, natomiast w Europie znajdziemy ich 87. Co ciekawe, w polskiej florze wyróżnić możemy 8 różnych gatunków dziewanny – część innych odmian również jest tu uprawiana, jednak w miarę upływu czasu zaczynają one dziczeć.
Najważniejsze odmiany dziewanny to:
  • dziewanna pospolita (łac. Verbasum nigrum L.) – roślina dwuletnia, która osiąga do metra wysokości. Wyróżnia się pędami zmieniającymi kształt, kutnerowatymi liśćmi oraz złocisto-czerwonymi kwiatostanami. Dziewanna pospolita jest źródłem odżywczego pyłku dla pszczół miodnych oraz dzikich, natomiast ogrodnicy cenią ją sobie za niskie wymagania glebowe oraz wysoką odporność na suszę;
  • dziewanna wielkokwiatowa (łac. Verbasum densiflorum Bertol.) – najpopularniejsza ze wszystkich odmian dziewanny, której kwiaty mają wielkość do 5 cm. Występuje ona przede wszystkim w południowej i środkowej Europie, a także w Turcji i części Kaukazu. Dziewannę wielkokwiatową możemy spotkać również w Polsce, gdzie zachwyca pięknymi kwiatami zebranymi w długie grona przypominające kłos. Nasiona dziewanny wielkokwiatowej siane są wiosną na rozsadniku i w tym samym roku przesadzane są w stałe miejsce;
  • dziewanna drobnokwiatowa (łac. Verbasum thapsus L.) – dziewanna drobnokwiatowa posiada małe, białe lub żółte kwiaty. Roślina ta ma lekko kulisty kształt i jest gęsto porośnięta liśćmi. Ta odmiana występuje głównie w Eurazji, gdzie od setek lat wykorzystywana jest jako roślina o wyjątkowych właściwościach leczniczych;
  • dziewanna kutnerowata (łac. Verbascum phlomoides L.) – roślina dwuletnia o wysokości do 150 cm i wrzecionowatym, rozgałęzionym korzeniu, która na całej powierzchni pokryta jest szarymi włoskami (kutnerem). Dziewanna kutnerowata rośnie przede wszystkim w południowej i środkowej części Europy, jak również w Azji. W Polsce znajdziemy ją na terenach niżowych, nieco rzadziej na pogórzach. Sprzyjające są dla niej stanowiska suche i nasłonecznione, na wzgórzach, ugorach i nasypach kolejowych;
  • dziewanna ogrodowa (łac. Verbascum x hybridum) – rośnie głównie na przepuszczalnej, ubogiej w składniki pokarmowe glebie, w miejscach dobrze nasłonecznionych. Dziewanna ogrodowa już w pierwszym roku tworzy gęstą, aczkolwiek niską rozetę liściową, z której w kolejnym roku wyrasta silny pęd o wysokości do 180 cm. Liście tej odmiany dziewanny również pokryte są kutnerem, a kwiaty zachwycają piękną, żółtą barwą;
  • dziewanna jedwabista (łac. Verbascum bombyciferum) – bylina rosnąca w Azji Mniejszej oraz Grecji, gdzie spotkać ją można na suchych, kamienistych glebach. Dziewannę jedwabistą charakteryzują pojedyncze lub słabo rozgałęzione pędy kwiatostanowe, które osiągają do około 160 cm wysokości. Podobnie jak poprzednie odmiany dziewanny ta również preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe;
  • dziewanna olimpijska (łac. Verbascum olympicum) – bardzo wysoka roślina, która może rosnąć nawet do 200 cm wysokości. Początkowo wypuszcza rozetę owłosionych, szarozielonych liści, by po pewnym czasie wypuścić długi pęd z wąskim kwiatostanem, przypominający nieco wieloramienny świecznik. Dziewanna olimpijska wyróżnia się drobnymi, żółtymi kwiatami;
  • dziewanna Chaixa austriacka (łac. Verbascum chaixii subsp. austriacum) – cała roślina pokryta jest drobnymi, gwiazdkowatymi włoskami. Jej pęd jest z reguły rozgałęziony i bogaty w pęki kwiatów. Łodyga jest u dołu nieco kanciasta, a tym, co ją wyróżnia, jest fakt, że liście łodygowe nie zbiegają się po łodydze. Warto również dodać, że nitki pręcików dziewanny austriackiej są owłosione na kolor fioletowy. Roślina ta występuje głównie w Europie Środkowej i Południowej, w tym m.in. w Polsce (w okolicach Krakowa, Miechowa i Nowego Brzeska);
  • dziewanna fioletowa (łac. Verbascum phoeniceum) – jest nieco mniejsza od dziewanny ogrodowej i rośnie do około 80 cm wysokości. Jej wyróżnikiem są drobne kwiaty w kolorze różowo-fioletowym oraz pięknie zabarwione liście. Dziewanna fioletowa lubi słoneczne stanowiska i może być uprawiana w ogrodach, na suchym podłożu.

Właściwości dziewanny

Niezwykłe właściwości lecznicze dziewanny wynikają przede wszystkim z obecności w tym surowcu licznych związków chemicznych, takich jak:
  • saponiny o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbólowych;
  • flawonoidy o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym;
  • irydoidy, które działają przeciwzapalnie;
  • karotenoidy, które zwiększają wytrzymałość naczyń krwionośnych;
  • śluz i olejki eteryczne.
Co ważne, w kwiatach dziewanny obecne są również substancje o działaniu przeciwnowotworowym i przeciwdrobnoustrojowym, dzięki czemu wspierają one walkę z takimi szczepami bakterii jak Klebsiella pneumoniae (pałeczki zapalenia płuc), Escherichia coli czy też Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty).

Dawniej dziewanna stosowana była przede wszystkim jako środek o działaniu wykrztuśnym. Jak podaje ksiądz Kluk, polski przyrodnik: „liście i kwiaty dziewanny mają skutki odmiękczające i ból uśmierzające: zażywają się wewnętrznie i zewnętrznie, osobliwe kwiaty zamiast herbaty na duszność i ciężkość piersi”. Dziś kwiaty dziewanny wspierają leczenie następujących dolegliwości:
  • choroby układu oddechowego, począwszy od przeziębienia i grypy, aż po zapalenia oskrzeli i płuc, zapalenie migdałków czy też krztusiec. Dziewanna łagodzi suchy kaszel i chrypkę, pomaga w odkrztuszaniu wydzieliny i zmniejsza ból gardła;
  • zaburzenia pracy układu pokarmowego, w tym głównie zaburzenia trawienne, biegunka i skurczowe bóle brzucha. Dziewanna regeneruje błonę śluzową żołądka i reguluje wypróżnienia;
  • bezsenność – ze względu na działanie relaksujące i rozluźniające dziewanna ułatwia zasypianie i pomaga się wyciszyć;
  • schorzenia o podłożu reumatycznym – dziewanna łagodzi bóle stawów, które są typowe dla reumatyzmu, jak również dny moczanowej;
  • nerwobóle – z uwagi na działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne kwiaty dziewanny zmniejszają objawy typowe dla neuralgii;
  • stan zapalny uszu – wystarczy wkroplić olejek z dziewanny do ucha, by uśmierzyć ból i zmniejszyć stan zapalny ucha;
  • alergie skórne i wziewne – dziewanna świetnie radzi sobie z pokrzywką, a także z astmą i katarem siennym.
Co ważne, dziewanna od lat stosowana jest także w kosmetyce. Jak pisał Syreniusz, polski lekarz i botanik, dziewanna: „zmarszczki wyciera i wyrównywa”, co potwierdza jej działanie ujędrniające i przeciwzmarszczkowe. Oprócz tego dziewanna wykazuje również właściwości:
  • łagodzące – dziewanna zmniejsza stany zapalne i podrażnienia skóry, a przy tym łagodzi wysypkę, egzemę i wszelkie zmiany o podłożu alergicznym;
  • tonizujące – preparaty na bazie dziewanny oczyszczają skórę i regulują wydzielanie sebum, dzięki czemu są szczególnie polecane dla cery trądzikowej i problematycznej;
  • kojące – kwiaty dziewanny zmniejszają oparzenia i przyspieszają gojenie siniaków czy też stłuczeń;
  • wzmacniające włosy – preparaty z dziewanną poprawiają kondycję włosów, oczyszczają skórę głowy z zanieczyszczeń i dodają włosom blasku. Ze względu na delikatne działanie rozjaśniające wybierane są one przede wszystkim przez osoby z jasnymi włosami;
  • pielęgnujące jamę ustną – ziołowe napary z dziewanny można stosować jako płyn do płukania jamy ustnej i gardła.

Zastosowanie dziewanny

Liczne właściwości lecznicze dziewanny sprawiają, że z rośliny tej można przygotować liczne specyfiki. Najpopularniejszym z nich jest napar z dziewanny, który przygotowywany jest na bazie świeżych lub suszonych kwiatów oraz odrobiny miodu. Taki napój warto wypijać profilaktycznie lub wspomagająco w okresie grypowym - rozrzedza on flegmę, ułatwia odkrztuszanie, a także wspiera walkę z uporczywym, suchym kaszlem. Co więcej, napar z dziewanny jest bezpieczny nawet dla dzieci.
Wśród pozostałych preparatów, które można sporządzić z dziewanny, wymienić należy:
  • odwar z dziewanny – ceniony jest ze względu na działanie wykrztuśne, zmiękczające i ściągające. Warto stosować go w leczeniu wielu dolegliwości, w tym m.in. hemoroidów lub zapalenia jamy ustnej. Taki odwar można stosować też jako płukankę do włosów oraz tonik do przemywania twarzy;
  • sproszkowane nasiona dziewanny – można je wykorzystać do zrobienia maści, która wspiera leczenie wrzodów i ropiejących ran. Suchy proszek zmieszany z sokiem z marchwi to natomiast skuteczny sposób dla matek karmiących piersią, które zmagają się z problemem popękanych sutków;
  • syrop z dziewanny – ma on niezwykłe właściwości przeciwwirusowe, przeciwzapalne, wykrztuśne i delikatnie uspokajające. Jak zrobić syrop z dziewanny? W tym celu należy przygotować pół litra kwiatów dziewanny, litr wody, 0,7 kg cukru i sok z cytryny. Kwiaty oczyszczamy, myjemy i umieszczamy w garnku, do którego wlewamy następnie zimną wodę. Zawartość garnka podgrzewamy i powoli doprowadzamy do wrzenia, po czym pozostawiamy pod przykryciem na 24 godziny. Na koniec wywar odcedzamy, dodajemy cukier i sok z cytryny, po czym znów gotujemy na małym ogniu przez około 2 godziny. Syrop zlewamy do słoiczków i szczelnie zakręcamy;
  • wino z dziewanny – w średniowieczu takie wino pomagało w leczeniu uporczywego kaszlu;
  • olej z dziewanny – olej na bazie świeżych kwiatów dziewanny i oliwy z oliwek można używać podczas leczenia zapalenia ucha oraz bólu gardła;
  • przyprawa kuchenna – już Hildegarda z Bingen zachęcała do tego, by stosować dziewannę jako dodatek do spożywanych potraw. Jak podaje w swoich zapiskach: „kto ma smutne serce, niech dodaje kwiaty i liście dziewanny do potraw i często to je. Wzmocni tym serce i stanie się radosny”. Kwiatami dziewanny warto posypywać naleśniki  lub mięso, a także dodawać je do sałatek.

Przepis na nalewkę z dziewanny

O ile dzieciom z reguły podaje się syrop z dziewanny, o tyle dorośli mogą skorzystać z nalewki z dziewanny, która stosowana jest m.in. do nacierania w przypadku gośćca, zapalenia korzonków nerwowych czy też bólów stawowych. Od setek lat jest ona uważana również za niezawodny sposób na przeziębienie, kaszel czy też chrypkę. Jak przygotować taką nalewkę? Około 100 gramów świeżych kwiatów dziewanny zalewamy 0,5 l spirytusu, mieszamy i przelewamy do butelki. Po 2 tygodniach nalewka jest gotowa do spożycia. W okresie przeziębienia warto wypijać 15-20 kropli nalewki rozcieńczonej w kieliszku wody.

Dziewanna – przeciwwskazania i skutki uboczne

Pomimo wielu właściwości leczniczych dziewanna nie powinna być stosowana przez każdego. Głównym przeciwwskazaniem do przyjmowania preparatów na jej bazie jest uczulenie na substancję czynną lub składniki pomocnicze zawarte w dziewannie. Z uwagi na brak dostatecznych badań przeprowadzonych nad  działaniem dziewanny nie zaleca się podawania jej dzieciom poniżej 12. roku życia, kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią. Co więcej, zawartość etanolu w nalewce z dziewanny sprawia, że produkt ten nie powinien być przyjmowany przez osoby, które prowadzą pojazdy mechaniczne, chorują na schorzenia wątroby lub zmagają się z chorobą alkoholową.

Skutki uboczne przyjmowania dziewanny mogą dotknąć przede wszystkim osoby nadwrażliwe na jej działanie. Czasami, chociaż bardzo rzadko, obserwuje się wystąpienie wysypki skórnej lub innych reakcji skórnych, takich jak m.in. duszności czy też gorączki. W związku z tym zaleca się, by osoby z wrażliwą skórą i skłonnością do alergii przetestowały preparat na bazie dziewanny na małym obszarze skóry. Dzięki temu będą mogły one sprawdzić, czy jest on dla nich bezpieczny i czy nie powoduje świądu, zaczerwienienia lub wysypki. W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek objawów alergii spowodowanych przyjmowaniem dziewanny zaleca się natychmiastowe odstawienie preparatu i konsultację z lekarzem.

Sprawdzone produkty najwyższej jakości na Herbavis.pl

Długoletnie doświadczenie.
Najwyższa jakość.
 


Ekologiczne podejście - zero waste - recykling - Herbavis.pl

 Działamy EKO!




Produkty Herbavis poleca MUDr. Paszanda

Współpracujemy z
MUDr. Paszanda.

NEWSY
Wiosenna alergia - jak ją zwalczyć? Zioła na alergie.

Wiosenna alergia - jak ją zwalczyć? Zioła na alergie.

05 Březen, 2023
Hartowanie organizmu – sposoby, zalety i zasady.

Hartowanie organizmu – sposoby, zalety i zasady.

29 Leden, 2023
Dzika róża – właściwości lecznicze i zastosowanie.

Dzika róża – właściwości lecznicze i zastosowanie.

30 Prosinec, 2022
PRZEWODNIK ZAKUPÓW
  • O firmie
  • Program lojalnościowy HerbiKlub
  • Często zadawane pytania
  • Sposób Dostawy
  • Sposób Płatności
  • Warunki handlowe
  • Reklamacja
DANE KONTAKTOWE
  • info@herbavis.pl
  • +48 661 858 246
  • Mánesova 514/24
    737 01 Czeski Cieszyn
logo herbavis
Forma płatności
  • VISA
  • MasterCard Electronic
  • Verified by VISA
  • MasterCard Secure
  • Przelew bankowy
  • Za pobraniem Poczta Polska
  • Google Pay
Sposób dostawy
  • InPost Paczkomat 24/7
  • InPost Kurier
  • Pocztex Punkty odbioru
  • Pocztex Kurier 48
Copyrights © 2012 - 2023